ΛΟΙΠΕΣ ΘΕΣΕΙΣ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΣΕΩΣ ΤΟΥ ΤΑΜΑΤΟΣ – ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΕΚΑΤΟΝΤΑΕΤΗΡΙΔΟΣ 1929 & ΠΕΔΙΟΝ ΤΟΥ ΑΡΕΩΣ

 

Ἐκτὸς τῶν συγκεκριμένων γνωστῶν τοποθεσιῶν τῶν Ἀθηνῶν ὅπου ἔγιναν προσπάθειες διὰ τὴν κατασκευὴν τοῦ Τάματος (ἴδ. τεύχη Φωτεινῆς Γραμμῆς ἰδίως τεῦχος 69 καὶ 70) ἐπροτάθησαν καὶ ἄλλες τοποθεσίες. Παραθέτομε ἐλάχιστα παραδείγματα.

Μὲ τὴν Βασιλείαν τοῦ Γεωργίου τοῦ Α΄ καὶ τὴν Πρωθυπουργίαν τοῦ Θρασυβούλου Ζαΐμη, οἱ ὁποῖοι, ὡς γνωστόν, ἤθελαν νὰ ἀνεγείρουν τὸ μνημεῖον εἰς τὴν Πλατ. Ὁμονοίας, συνδέεται ἡ «Σφαγὴ στὸ Δήλεσι» (ἤ «δράμα τοῦ Ὠρωποῦ», ὅπως ἐπίσης λέγεται):
ἦταν ἡ σύλληψις, ἡ ὁμηρία καὶ τελικὰ ἡ θανάτωσις, ἀπὸ τοὺς λήσταρχους Ἀρβανιτάκηδες ὁμάδος Ἄγγλων καὶ Ἰταλῶν περιηγητῶν εἰς τὶς ἀρχὲς τοῦ Ἀπριλίου τοῦ 1870 εἰς τὸ Δήλεσι. Τὸ γεγονὸς αὐτὸ εἶχε ἀντίκτυπον εἰς τὶς διπλωματικὲς σχέσεις Ἑλλάδος, Ἀγγλίας καὶ Ἰταλίας, καὶ ὡδήγησε τελικῶς εἰς τὴν πτώσιν τῆς κυβερνήσεως τοῦ Θρασύβουλου Ζαΐμη, μὲ ἔμμεσον ἀποτέλεσμα καὶ τὴν ἐγκατάλειψιν τῆς ἰδέας τοῦ μνημείου εἰς αὐτὴν τὴν χρονικὴν περίοδον. Οἱ ληστὲς εἶχαν ζητήσει ἀρχικὰ καταβολὴ λύτρων 32.000 ἀγγλικῶν λιρῶν, ἀλλὰ τελικῶς ἡ Κυβέρνησις ὑπεχρεώθη, μετὰ τὴν δολοφονίαν τῶν ὁμήρων, νὰ καταβάλλῃ εἰς κάθε οἰκογένειαν θύματος ἀπὸ 22.000 λίρες, διὰ νὰ ἀπαλλαγῇ ἀπὸ τὴν διεθνῆ κατακραυγὴν καὶ αἰσχίστην λασπολογίαν. Κατὰ τὴν δίκην τῶν ληστῶν ἀπὸ τὶς καταθέσεις ὁρισμένων μαρτύρων «φωτογραφήθηκε» ὡς ἕνας ἀπὸ τοὺς ἐγκεφάλους τῆς ἀπαγωγῆς ὁ Ἄγγλος τσιφλικὰς Φρανκ Νόελ, ὁ ὁποῖος παρεπεμφθη εἰς δίκην, ἀλλὰ τελικῶς ἀπηλλάχθη μὲ βούλευμα {4} & {5}.

{4}Ἰωάννης Μελετόπουλος : «Τὸ Πάνθεον τοῦ 1821» {Δελτίον τῆς Ἱστορικῆς καὶ Ἐθνολογικῆς Ἑταιρείας τῆς Ἑλλάδος, Ἐθνικὸν Ἱστορικὸν Μουσεῖον, 20, 1971-1977

{5}https://el.wikipedia.org/wiki/ Σφαγή_του_Δηλεσιού
Δηλαδή «μαγειρεύθηκε τὸ κουκούλωμα», ὡς εἴθισται πάντοτε εἰς τὴν Ἑλλάδα, ἐφαρμοζομένης τῆς ρήσεως τοῦ Ἀναχάρσεως, φίλου καὶ μαθητοῦ τοῦ Σόλωνος, 6η ἑκατονταετία π.Χ. : «ὅλοι οἱ ἀνθρώπινοι νόμοι ὁμοιάζουν μὲ δίκτυ ἀράχνης, ποὺ συλλαμβάνει ὅλα τὰ μικρὰ ζωύφια καὶ ὅλα τὰ μεγάλα τὰ ἀφήνει καὶ διέρχονται ἐλευθέρως ».
Εἰς τὴν προκειμένην περίπτωσιν πρέπει νὰ ὑπενθυμίσωμε τὸ ἑξῆς:
Ὅταν οἱ ἐπικίνδυνες σφῆγκες κάνουν τό «salto mortale» καὶ διεισδύουν εἰς τὴν κυψέλην τῶν μελισσῶν, ὅλες οἱ μέλισσες πίπτουν ἐναντίον τῆς σφήγκας καὶ ἐξουθενώνουν τὸν εἰσβολέα. Πρᾶγμα τὸ ὁποῖο δυστυχῶς δὲν τὸ ἐφαρμόζομε καὶ ἐμεῖς οἱ ἄνθρωποι καὶ τοιουτοτρόπως ἀκολουθοῦν οἱ ὠδίνες καὶ οἱ ὁδύνες. Γεγονὸς εἶναι ὅτι πολλοὶ πολιτικοὶ τῆς ἐποχῆς ἐχρησιμοποίουν συμμορίες ληστῶν καὶ τοκογλύφων, διὰ νὰ πιέζουν τοὺς ψηφοφόρους τους.

Μία ἄλλη θέσις ἦταν καὶ τὸ ΒΑΤΡΑΧΟΝΗΣΙ, τὴν ὁποία ἐπρότεινε ὁ ἱστοριοδίφης, λογοτέχνης, ἀκαδημαϊκός, δικηγόρος, ποιητὴς Δημήτριος Καμπούρογλου {6}.

Τὸ Βατραχονήσι ἦτο νῆσος τοῦ ποταμοῦ Ἰλισσοῦ κάτω ἀπὸ τὸ Ζάππειον, ἐκεῖ ὅπου σήμερα εὑρίσκονται οἱ ἐγκαταστάσεις τοῦ Ἐθνικοῦ Γυμναστικοῦ Συλλόγου, ἔμπροσθεν τοῦ Παναθηναϊκοῦ Σταδίου (τοῦ γνωστοῦ Καλλιμάρμαρου) καὶ τῆς ὁδοῦ Ἁγ. Σπυρίδωνος {7}. Ἐκεῖ ὑπῆρχαν διάφορα καφενεῖα, ὅπου ἐσύχναζαν οἱ Ἕλληνες χωριστά, ἀναλόγως μὲ τὸ κόμμα ποὺ ἀνῆκαν.

 

{6} ΓΕΝΙΚΑ ΑΡΧΕΙΑ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ
Αρχείο PRI106.01 – Αρχείο Ιωάννη Δαμβέργη (Κ301)
Φάκελος 30, ὑποφάκελος 4, ὑπόμνημα 11.7.1922)
https://greekarchivesinventory.gak.gr/index.php/u-2717

{7}https://el.wikipedia.org/wiki/Βατραχονήσι
ΔΥΟ ΑΠΟΨΕΙΣ ΑΠΟ ΤΟ ΒΑΤΡΑΧΟΝΗΣΙ

 

6.ΔΥΟ ΑΠΟΨΕΙΣ ΑΠΟ ΤΟ ΒΑΤΡΑΧΟΝΗΣΙ

 

Μία ἄλλη, διαφορετικὴ φωνὴ ἦταν τοῦ θερμοῦ Ἕλληνος ἀγωνιστοῦ Γεωργίου Καλλισπέρη, ὁ ὁποῖος ἀπὸ τὸ Παρίσι προέτρεπε τὸ Μνημεῖον τῆς Ἑλληνικῆς Ἐπαναστάσεως νὰ ἀνεγερθῇ «ἐπὶ τῆς πλατείας Ὀλυμπίου Διός», δηλαδὴ δίπλα ἤ ἐν μέσῳ τῶν πανύψηλων στύλων τοῦ ναοῦ τοῦ Ὀλυμπίου Διός, διὰ νὰ γίνῃ ἕνας συγκερασμός – μία μέθεξις τοῦ ἀρχαίου μετὰ τοῦ νέου {10}.

 

Η ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΕΚΑΤΟΝΤΑΕΤΗΡΙΔΟΣ τὸ 1929
ἐδημιούργησε Εἰδικὲς Ἐπιτροπές, ὅπως τὴν Ἐπιτροπὴν τοῦ «Πανελληνίου Ἡρώου», ἡ ὁποία τελικῶς ἀπεφάσισε νὰ πραγματοποιηθῇ τοῦτο εἰς τὸ Πεδίον τοῦ Ἄρεως {11}.

Διὰ ὅσους θέλουν νὰ ἐπιμένουν ὅτι δὲν ὑπῆρχε ὑπόσχεσις ἀνεγέρσεως Ναοῦ ὡς Ἐθνικοῦ Μνημείου, εἶναι καταπέλτης ἡ εἰς τὴν ἑπομένη σελίδα ἀπὸ 16.8.1929 Προκήρυξις τοῦ Διαγωνισμοῦ τῆς «Κεντρικῆς Ἐπιτροπῆς Ἑκατονταετηρίδος» (μὲ Πρόεδρον τὸν Πρόεδρον τῆς Δημοκρατίας Ἀλέξανδρον Ζαϊμην καὶ Γεν. Γραμματέα τὸν Ἰ.Δαμβέργη) πρὸς Ἐκπόνησιν Σχεδίου τοῦ ἐν Ἀθήναις Ἐθνικοῦ Ἡρώου.
Συγκεκριμένως εἰς τὴν περιγραφὴν τῶν προδιαγραφῶν ἀναφέρεται:”…Ἐσωτερικῶς θὰ ἔχῃ τύπον Ναοῦ κατὰ τὰ ψηφίσματα τῶν Ἐθνοσυνελεύσεων μὲ τὴν Ἁγίαν Τράπεζαν εἰς τὴν Ἀνατολικὴν πλευράν….”
Διὰ τὸν λόγον αὐτὸν τὸ ἐν λόγῳ κείμενον παρατίθεται κατωτέρω καὶ πληκτρολογημένον (σελ. 25).

{10}Ἐφημερίδα «Νέα Ἐφημερίς, ἀριθ. 108, 19 Ἀπριλίου 1890, σελίδες 5 – 6.

{11} {{54 ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ }}. ΓΑΚ, Κατάλοιπα Ιωάννη Δαμβέργη, φάκ. 70, 1η-3η Συνεδρίαση Επιτροπής Ηρώου, 04.02.1929, 11.02.1929 και 25.02.1929.

 

 

 

{12} Γ.Α.Κ.
Προκήρυξις Διαγωνισμοῦ Κεντρικῆς Ἐπιτροπῆς Ἑκατονταετηρίδος πρὸς Ἐκπόνησιν Σχεδίου τοῦ ἐν Ἀθήναις Ἐθνικοῦ Ἡρώου.

 

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΔΙΑ ΤΟ ΕΘΝΙΚΟΝ ΗΡΩΟΝ (ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟΝ ΤΟΥ ΩΣ ΑΝΩ ΑΡΧΕΙΟΥ)

Ἐν Ἀθήναις τῇ 16 Αὐγούστου 1929
Ἡ Κεντρικὴ Ἐπιτροπὴ Ἑκατονταετηρίδος προκηρύσσει διαγωνισμὸν μεταξὺ Ἑλλήνων καλλιτεχνῶν, πρὸς ἐκπόνησιν σχεδίου τοῦ ἰδρυθησομένου ἐν Ἀθήναις Ἐθνικοῦ Ἡρώου.
Τὸ Ἡρῶον τοῦτο, μέλλον νὰ διαιωνίση τὴν εὐγνωμοσύνην τοῦ Ἔθνους πρὸς τοὺς Ἥρωας λυτρωτὰς τῆς Πατρίδος, ἱδρύεται πρώτιστα εἰς δόξαν Θεοῦ, τῇ συνάρσει τοῦ ὁποίου ἐστέφθη ὁ ἱερὸς ἀπελευθερωτικὸς ἀγών.
Ἱδρυθήσεται ἐν τῷ κέντρῳ τοῦ πεδίου τοῦ Ἄρεως ἐν μέσῳ φυτειῶν καὶ ἀλσυλλίων, δύναται δὲ νὰ εἶναι σχήματος κυκλικοῦ, τετραγώνου ἢ πολυγώνου.
Ἐσωτερικῶς θὰ ἔχῃ τύπον Ναοῦ κατὰ τὰ ψηφίσματα τῶν Ἐθνοσυνελεύσεων μὲ τὴν Ἁγίαν Τράπεζαν εἰς τὴν Ἀνατολικὴν πλευράν. Αἱ ἄλλαι πλευραὶ θὰ τοιχογραφηθοῦν μὲ εἰκόνας ἱστορούσας τὰ τοῦ ἱεροῦ ἀγῶνος.
Ἐξωτερικῶς θὰ κυκλωθῇ καὶ κοσμηθῇ δι’ ἀνδριάντων προτομῶν καὶ γλυπτικῶν συμπλεγμάτων καὶ συμβόλων.
Τὰ σχέδια μετὰ λεπτομεροῦς ἐπεξηγηματικοῦ ὑπομνήματος, ἐπὶ οἰκοδομικῆς δαπάνης 10 περίπου ἑκατομμυρίων δραχμῶν δέον νὰ παραδοθοῦν ἐντὸς τετραμήνου, ἤτοι μέχρι τῆς 15ης Δεκεμβρίου 1929, ἐνσφράγιστα καὶ ἀνωνύμως εἰς τὴν Γεν. Γραμματείαν μετὰ φακέλλου περιέχοντος τὸ ὄνομα τοῦ ἐκπονήσαντος καὶ ρητὸν ἐγγεγραμμένον ἐπὶ τοῦ σχεδίου.
Γίνονται ὅμως δεκτὰ πρὸς κρίσιν καὶ σχέδια παλαιότερα δημοσιευθέντα ἢ μή.
Ἐλλανόδικος ἐπιτροπῆ ἐξ εἰδικῶν θέλει κρίνει τὰ ὑποβληθησόμενα, εἰς τρία δὲ τῶν προκριθησομένων, ἐκ τῶν ἀνωνύμως ὑποβληθέντων, θὰ ἀπονεμηθῇ ἀνὰ ἕν γέρας ἐκ δραχ. 25.000 ὑπὸ τῆς Κεντρικῆς Ἐπιτροπῆς, ἥτις θὰ προκηρύξῃ νέαν ἐπὶ τούτων διεθνῆ κρίσιν καὶ θὰ δύναται, νὰ ἐπιφέρῃ κατὰ τὴν ἐκτέλεσιν τοῦ προκριθησομένου τροποποιήσεις ἐν συμφωνίᾳ μετὰ τῶν ἑλλανοδίκων ἐπιτροπῶν καὶ τοῦ τελικῶς βραβευθησομένου καλλιτέχνου.
Σχετικαὶ ἐπὶ λεπτομεριῶν πληροφορίαι παρέχονται ὑπὸ τῆς Γεν. Γραμματείας ἐν τοῖς γραφείοις τῆς ἐπιτροπῆς, Ἀμερικῆς 16. ὁ Πρόεδρος ὁ Γέν. Γραμματεύς
Ἀλεξ. Φ. Ζαϊμης Ι. Μ Δαμβέργη

 

Ο ΘΕΜΕΛΙΟΣ ΛΙΘΟΣ ΕΙΣ ΤΟ ΠΕΔΙΟΝ ΤΟΥ ΑΡΕΩΣ

Τὴν 30.3.1930 εἰς τὸ Πεδίον τοῦ Ἄρεως ἔθεσαν τὸν Θεμέλιον Λίθον ὁ τότε Πρωθυπουργὸς τῆς Ἑλλάδος ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ καὶ ὁ ἐπὶ ἕξ (6) φορὲς διατελέσας Πρωθυπουργὸς τῆς Ἑλλάδος καὶ τότε Πρόεδρος τῆς Ἑλληνικῆς Δημοκρατίας (πραγματικὰ μὲ Δ κεφαλαῖο, καὶ ὄχι τῆς ὀχλοκρατίας καὶ δημαγωγίας ἤ ὀλετήρας τῶν ἱερῶν καὶ ὁσίων τῆς φυλῆς μας) ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΖΑΪΜΗΣ.

Ἡ Πατρίδα μας ἀναμένει κατεπειγόντως τὸ Μνημεῖο εὐγνωμοσύνης καὶ δοξολογίας εἰς τὸν Ἐλευθερωτὴν Σωτήρα Χριστόν, σύμφωνα μὲ τὰ πρότυπα τῶν ἡγετῶν τῆς 30.3.1930.

Τὸ Ὑπουργεῖο, Στρατιωτικῶν ΓΕΣ/ Ὑπουργὸς Θ.Σοφούλης ἀνακοινώνει ἐπισήμως μὲ τὸ ἔγγραφον 1300/27.3.1930 τὸ Πρόγραμμα τῆς Τελετῆς τοῦ Θεμελίου Λίθου τῆς 30.3.1930 [13}.

 

 

 

{13} Γ.Α.Κ.

 

Εἰς τὴν Ἐφημερίδα «Ἑστία» τῆς 30.3.1930 τεῦχος 12768 σελ. 6 {14} διαβάζομε τὴν περιγραφὴν τῆς τελετῆς τῆς θεμελιώσεως τοῦ ἡρώου τῶν ἀγωνιστῶν, ἡ ὁποία, κατὰ τὸ δημοσίευμα:

«…ἐγένετο μὲ ὅλως ἐξαιρετικὴν μεγαλοπρέπειαν …παρευρέθησαν μαζὶ μὲ τὰ μέλη τῆς Ἐπιτροπῆς τῆς Ἑκατονταετηρίδος, ὁ Πρόεδρος τῆς Δημοκρατίας Ἀλέξανδρος Ζαΐμης, ὁ Πρόεδρος τῆς Κυβερνήσεως Ἐλευθέριος Βενιζέλος μεθ’ὁλοκλήρου τοῦ Ὑπουργικοῦ Συμβουλίου, ὁλόκληρον τὸ διπλωματικὸν σῶμα, Ἀνώτατοι Δικαστικοὶ Λειτουργοί, Ὁ Πρόεδρος τῆς Ἀκαδημίας Παλαμὰς μετὰ τῶν μελῶν αὐτῆς, τὸ Ἀρχηγεῖον Στρατοῦ καὶ Ἀστυνομίας πλῆθος κόσμου.

Ὁ Πρόεδρος τῆς Δημοκρατίας, Ἀλέξανδρος Ζαΐμης, κατὰ τὴν θεμελίωσιν τοῦ Μνημείου, μεταξὺ τῶν ἄλλων, ἐτόνισε:
«Ἡ Μεγάλη Ἰδέα περικλείει ἐν ἑαυτῇ τὸν σεβασμὸν πρὸς τὴν Θρησκείαν, τὴν ἀγάπην πρὸς τὴν Πατρίδα καὶ τὴν ἀφοσίωσιν πρὸς τὴν Οἰκογένειαν. Ἡ προσήλωσις δὲ εἰς τὸν ἠθικὸν νόμον καὶ ἡ πίστις εἰς τὸ ἀκατάβλητον τοῦ Δικαίου ἀποτελοῦσι τὴν ὑπερτάτην δύναμιν τοῦ Ἑλληνικοῦ Ἔθνους…».

Ἡ τελετὴ ἔκλεισε μὲ μεγαλειώδη παρέλασιν.

 

 

{14} ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΕΣΤΙΑ ΤΕΥΧΟΣ 12768, 30.3.1930.Α.Κ.

 

 

 

 

 

{13} ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΕΣΤΙΑ ΤΕΥΧΟΣ 12768, 30.3.1930.Α.Κ.

Εορτασμός των εκατό χρόνων ανεξαρτησίας του ελληνικού κράτους –
Θεμελίωση του Πανελληνίου Ηρώου Πεσόντων της Ελληνικής Επανάστασης στο Πεδίο του Άρεως

 

 

 

 

 

 

{15} https://archive.ert.gr/5724/

 

 

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *