ΦΩΤΕΙΝΗ ΓΡΑΜΜΗ 45 – Μνημόνιον ὑγείας

Παῦλος Κ. Τούτουζας
Καθηγητὴς – Διευθυντὴς
τοῦ Ἑλληνικοῦ Ἱδρύματος Καρδιολογίας (ΕΛ.Ι.ΚΑΡ.)

«Ἐν τῷ ἱδρώτι τοῦ προσώπου σου φαγεῖν τὸν ἄρτον σου», ἄσκησις καὶ διατροφή, οἱ δύο κατευθυντήριες συμβουλὲς διὰ νὰ ἔχῃς ἔτη βίου πολλὰ καὶ εὐτυχῆ. Μὲ τὴν ἄσκησιν ἀποφεύγεις τὴν παχυσαρκίαν, ἡ ὁποία σχετίζεται μὲ περισσότερα ἐμφράγματα καὶ ἐγκεφαλικὰ ἐπεισόδια, καὶ πιὸ συχνὰ παθήσεις ὡς ὁ καρκίνος, ἡ χολολιθίασις καὶ ἡ ἀρθροπάθεια. Μὲ τὴν ἄσκησιν διατηρεῖται φυσιολογικὸν τὸ βάρος εἰς τὰ παιδιὰ καὶ ἀποφεύγεται ἡ παχυσαρκία, ἡ ὁποία τὰ τελευταῖα χρόνια φθάνει τὸ 20% εἰς τὴν χώραν μας. Ἡ κατανάλωσις θερμίδων ἀπὸ σωματικὴν ἄσκησιν πρέπει νὰ ἀναπληρώνεται μὲ ἄρτον ἐπιούσιον καὶ ὄχι μὲ σακχαροῦχα ἀναψυκτικά, μάλιστα τύπου κόλα, τὰ ὁποῖα ἀποβάλουν ἀσβέστιον εἰς τὰ οὔρα. Μὲ ἕνα ἀναψυκτικὸ κόλα τὴν ἡμέρα παίρνεις 140 θερμίδες, εἰς μία ἑβδομάδα φθάνεις τὶς 1.000 θερμίδες, τουτέστιν 52.000 ἐτησίως. Ἐπειδὴ ἕν κιλὸν σωματικοῦ βάρους ἔχει 7.500 θερμίδες, ἐσὺ μὲ μία κόλα τὴν ἡμέρα παίρνεις εἰς ἕνα χρόνον 52.000:7.500=ἑπτὰ (7) κιλὰ περίπου. Ἀντιστρόφως, ἐὰν βαδίζῃς ζωηρὰ δύο-δυόμισυ χιλιόμετρα τὴν ἡμέρα, χάνεις 140 θερμίδες καὶ εἰς τὸ τέλος τοῦ χρόνου ζυγίζεις ἑπτὰ (7) κιλὰ ὀλιγότερα. Αὐτὸς εἶναι ὁ σωστὸς τρόπος ἀντιμετωπίσεως τῆς παχυσαρκίας. Ὄχι ἐξαντλητικὲς δίαιτες μὲ 1.000 ἢ ἀκόμη λιγότερες θερμίδες τὴν ἡμέρα, ἐπειδὴ τότε ἔχομε προβλήματα ἀπώλειας λίπους καὶ μυϊκοῦ ἱστοῦ, ποὺ ἠμπορεῖ νὰ φθάσῃ τὸ 50%. Ἀπώλειες ἱστοῦ ἔχει καὶ τὸ μυοκάρδιο. Καὶ γι᾿ αὐτὸ εἰς ἀκραῖες περιπτώσεις ὑπάρχουν αἰφνίδιες ἀναχωρήσεις.

Τρώγομεν, λοιπόν, κανονικὰ ἀλλὰ ὀλίγον ὀλιγώτερο, π.χ. ἀντὶ δύο κομμάτια, ἕνα κομμάτι κοτόπουλο. Ἀπείρως προτιμώτερος ὁ ἄρτος ἀπέναντι εἰς τὰ φαστ φούντ, τὰ τηγανιτὰ καὶ τὶς τροφὲς μὲ λίγη ἢ καμμιὰν διατροφικὴν ἀξίαν, ὅπως εἶναι τὰ γλυκά, τὰ ἀναψυκτικά, τὰ πατατάκια. Τὸ πρωινό σου δὲν πρέπει νὰ ἔχῃ βούτυρο. Ἔχεις τὸ γάλα, τὰ φροῦτα, τὸ μέλι, τὸ ψωμί. Οἱ παπποῦδες σου ἔτρωγαν καὶ φαγητὸ εἰς τὸ πρόγευμα, πρωὶ ἕξ ἡ ὥρα διὰ νὰ πᾶνε μὲ τὰ πόδια εἰς τὸ χωράφι καὶ ὄχι μὲ τὴν λιμουζίνα. Μόλις ξυπνήσεις τὸ πρωί, ἡ κορτιζόλη ἔχει τὴν ὑψηλότερη τιμή της εἰς τὸ αἷμα, αὐξάνει τὸ σίελο, τὰ γαστρικὰ καὶ ἐντερικὰ ὑγρά, κι ἐκεῖνα εὑρίσκουν δουλειὰ τρώγοντας καλὰ εἰς τὸ πρωινό σου. Ἀντιθέτως, εἰς τὸν ὕπνον ὑπολειτουργοῦν τὸ πεπτικὸ σύστημα καὶ γενικῶς τὰ διάφορα ἄλλα ὄργανα, ἐκτός τοῦ ἐγκεφάλου καὶ τῆς καρδιᾶς. Ἡ κορτιζόλη τὴν νύκτα σημειώνει τὶς χαμηλότερες τιμές της, ὅπως ἀκριβῶς καὶ ἡ συστολικὴ-μεγάλη πίεσις συχνὰ πέφτει κάτω ἀπὸ 10 καὶ οἱ σφυγμοὶ κατεβαίνουν στοὺς 50, 40 ἢ καὶ χαμηλότερα.

Ὥστε μὲ τὸ καλὸ πρόγευμα ζεῖς, ἀπολαμβάνεις τὸν ἰδιαίτερο βιορυθμὸ τῆς ἡμέρας. Τὸ μεσημέρι εἶναι 12.00 ἡ ὥρα καὶ κάθε λεπτὸ μετὰ τὴν 12ην ὀνομάζεται μετὰ μεσημβρίαν. Ἔτσι τὴν 2 μ.μ. εἴμαστε δύο ὧρες μετὰ τὸ μεσημέρι, τὸ ἴδιο τὴν 3 ἢ 4μ.μ. Τὸ γεῦμα εἶναι μεσημβρινὸ φαγητό, τὸ τρῶς τὴν μεσημβρίαν. Δὲν ἠμπορεῖς λοιπὸν αὐτὸ ποὺ ὀνομάζει ἡ ἑλληνικὴ σοφία ἀπόγευμα κατὰ τὴν 2, 3 ἢ 4 μ.μ. νὰ εὔχεσαι εἰς τὸν φίλον σου «καλὸ μεσημέρι» καὶ νὰ καταστρέφεται ἡ γλῶσσα. Σήμερα τὰ νοσοκομεῖα μας τηροῦν τὸν βιορυθμὸν καὶ σερβίρουν γεῦμα τὸ μεσημέρι, ὅπως ἀκριβῶς εἰς τὴν Ἀγγλίαν ἢ Γαλλίαν καὶ ὅπως ἔτρωγε ἡ γιαγιὰ Ἀγγελικῶ. Δεῖπνο κατὰ τὴν 6 – 7ην. Τὸ ἑπόμενον τρίωρον μετὰ τὸ δεῖπνο εἶναι διὰ τὴν πέψιν, ὥστε 9-10 ὁ ἄ θρωπος μὲ τὸν βιορυθμόν του νὰ πέσῃ εἰς τὰς ἀγκάλας τοῦ Μορφέως. Ἕνας καλὸς ὕπνος εἶναι ἕνας καλὸς γιατρὸς καὶ τὸ πρωὶ τὴν 6ην ἀρχίζει ἡ ἡμέρα δυνατὰ μὲ τὴν κορτιζόλην ἤδη ἀρκετὰ ὑψηλὰ εἰς τὸ αἷμα.

Ἀπαραίτητη, λοιπόν, ἀπὸ τῆς πρώτης παιδικῆς ἡλικίας, ἡ σωματικὴ ἄσκησις καὶ ἡ σωστὴ διατροφή. Τὸ βρέφος βέβαια, κατὰ τὴν ἄνωθεν ἐντολή, τρέχει συνεχῶς καὶ ὀφείλουν οἱ γονεῖς νὰ διατηρήσουν αὐτὴ τὴν σωματικὴν ἄσκησιν τουλάχιστον μέχρι τὴν ἐφηβείαν καὶ ἔτσι ἀργότερα θὰ εἶναι εὔκολο νὰ τὴν συνεχίσῃ. Ἀλλὰ καὶ εἰς τὸ φαγητὸ τὸ παιδὶ πρέπει νὰ μεγαλώσῃ χωρὶς ὑπερσιτισμόν, νὰ μὴ τὸ πιέζουν οἱ γονεῖς νὰ τρώγῃ. Ἐκεῖνο ἔχει μέσα του μηνύματα κορεσμοῦ καὶ πείνας, ἔχει ἕνα φυσικὸν μηχανισμὸν, ποὺ τοῦ λέγει πόσο θὰ φάῃ. Πρέπει τὰ παιδιὰ νὰ διδαχθοῦν καλὰ ὅτι τὸ ἔντερό τους εἶναι μακρύ, ὅπως εἰς τὰ φυτοφάγα ζῶα καὶ ὄχι βραχὺ, ὅπως τοῦ κυνός, ποὺ θέλει κρέας. Λίγο τυρί, τὸ γάλα, τὸ γιαούρτι, τὰ ἄφθονα φροῦτα καὶ λαχανικά, τὰ ὄσπρια καὶ χορταρικὰ μὲ τὸ μεσογειακὸ λίπος τοῦ ἐλαιολάδου σὺν τοὺς ἰχθύες ἐπ᾿ ἀνθράκων – ψητοὺς ἢ καλοβρασμένους, χωρὶς βελτιωτικὰ πολλά τῆς γεύσεως, κάπου–κάπου λίγο κρέας, δίδουν ἕνα ὡραῖο γεῦμα καὶ σὲ μικρότερη ποσότητα τὸ δεῖπνο. Πέραν αὐτῶν τὸ φαγητὸ ἠμπορεῖ νὰ εἶναι ψαρόσουπα, τραχανάς, γιαχνὶ πατάτες καὶ τόσα ἄλλα μαζὶ μὲ σαλάτα μεγάλης ποικιλίας.

Ὅμως πρέπει νὰ θυμᾶσαι ὅτι ἕν γραμμάριον λάδι ἔχει 9 θερμίδες καὶ μία κουταλιὰ τῆς σούπας περὶ τὶς 130. Ἐπιτρέπεται, εἶναι μεσογειακὴ τροφὴ τὸ λάδι, ἀλλὰ τὸ πολὺ παχαίνει. Νὰ προσέχῃ ὁ καθείς, ἰδιαιτέρως ἂν βλέπῃ νὰ ἀθροίζεται λίπος εἰς τὴν κοιλιά του. Καὶ νὰ μὴ ξεχνᾶς ὅτι ὑπάρχουν τὰ ἀνάλατα ἀμύγδαλα, τὰ καρύδια, τὰ φουντούκια κι οἱ σταφίδες, τὰ ὁποῖα βοηθοῦν εἰς τὰ μεσοδιαστήματα, τὸ δεκατιανὸ καὶ τὸ ἀπογευματινό, μία χούφτα κλειστὴ εἶναι ἀρκετή.

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *