Παῦλος Κ. Τούτουζας
Καθηγητής – Διευθυντής
τοῦ Ἑλληνικοῦ Ἱδρύματος Καρδιολογίας (ΕΛ.Ι.ΚΑΡ.)
Τὸ καλοκαίρι, Ἰούλιο, Αὔγουστο, ἡ θάλασσα στὸ Σαρωνικὸ δὲν εἶναι κρύα. Τὸ ἴδιο συμβαίνει στὸν Εὐβοϊκὸ καὶ στὶς περισσότερες παραλίες τῶν νησιῶν μας. Πηγαίνεις στὴ Βουλιαγμένη, τὸ Σούνιο καὶ ἡ θερμοκρασία εἶναι γύρω στοὺς 18-20 °C, ἐνῷ τὸ χειμώνα τὸν Φεβρουάριο κατεβαίνει χαμηλὰ μπορεῖ καὶ 12 °C. Βέβαια στὴν πισίνα ἡ θερμοκρασία εἶναι ὑψηλὴ πάνω ἀπὸ 26 °C, ὅ,τι πρέπει γιὰ τοὺς νωχελεῖς. Ἀναφερόμαστε στὴ θερμοκρασία ἐπειδὴ μὲ τὸ βάπτισμα, μόλις πέσεις στὸ νερό, ὅπως εἶσαι μὲ τὸ γυμνὸ σῶμα σὲ ἄμεση ἐπαφὴ μὲ τὸ νερό, ἔχουμε διαρροή, ἀπώλεια πολλῶν θερμίδων λόγῳ διαφορᾶς τῆς θερμοκρασίας. Ὅσο πιὸ μεγάλη εἶναι ἡ διαφορὰ τῆς θερμοκρασίας, π.χ. 17 °C τῆς θάλασσας ἀπὸ ἐκείνη τῶν 37 °C τοῦ σώματος, δηλαδὴ ἡ διαφορὰ εἶναι 20 °C, τότε ἡ ἀπώλεια θερμίδων στὸ λεπτὸ εἶναι μεγαλύτερη ἀπὸ ὅσο ἄν κολυμποῦσες στὴ πισίνα μὲ 27 °C. Ἀντιλαμβάνεσαι ὅτι ἐὰν κολυμπήσεις τὸ Φλεβάρη, Μάρτη στοὺς 12 °C ἢ τὴν ἴδια ἐποχὴ στὴ Βαλτικὴ θάλασσα τῆς Σκανδιναβίας μὲ 4 °C ἢ λιγότερους, τότε ἡ ἀπώλεια θερμίδων εἶναι πολὺ μεγάλη καὶ ὅλα αὐτὰ χωρὶς νὰ ὑπολογιστοῦν οἱ θερμίδες ποὺ θὰ χάσῃς ἀπὸ τὴν ἄσκησι τοῦ σώματος κατὰ τὴν κολύμβησι. Σὲ κρύο, λοιπόν, νερὸ μὲ χαμηλὴ θερμοκρασία κινδυνεύεις νὰ κουραστῇς γρήγορα ἀπὸ ἀπώλεια ἐνέργειας, ποὺ εἶναι οἱ θερμίδες. Ὄχι τόσο ἀπὸ τὴν προσπάθειά σου στὸ κολύμπι, ἀλλὰ ἀπὸ τὶς ἀπώλειες θερμίδων λόγῳ διαρροῆς τους πρὸς τὴν θάλασσα. Μάλιστα στοὺς κατοίκους τοῦ Βορρᾶ ἔχουν δημιουργηθεῖ καὶ ἀτυχήματα λόγῳ αὐτοῦ τοῦ θέματος. Ὁ ἄνθρωπος φθάνει σὲ ἀδυναμία νὰ συνεχίσῃ τὸ κολύμπι, μὲ ἄλλα λόγια κινδυνεύει νὰ πνιγῇ ἀπὸ κατάποσι νεροῦ, ἐπειδὴ δὲν ἔχει δυνάμεις καὶ ἀρχίζει νὰ βυθίζεται. Ἐδῶ ἔχει λεχθεῖ ὅτι πρέπει νὰ προσέχῃς τὴν θερμοκρασία τοῦ νεροῦ στὴν ὁποία κολυμπᾶς καὶ ὅταν εἶναι πολὺ κρύο τὸ νερὸ νὰ μένῃς στὴ θάλασσα τόσα λεπτὰ ὅσα εἶναι ἡ θερμοκρασία του, ἄν εἶναι π.χ. ἐπτὰ βαθμούς-ἐπτὰ λεπτά.
Ὑπενθυμίζεται ὅτι στὸ Βορρὰ ἡ διάβασι τῆς Μάνχης κολυμπώντας γίνεται μᾶλλον μὲ βαθμὸ παχυσαρκίας ἀλλὰ καὶ μὲ τακτικὲς καθ’ ὁδῶν ἐπαλείψεις μὲ ἔλαια καὶ λίπη γιὰ νὰ ἐμποδίζουν τὴν ἀπώλεια ἐνέργειας – θερμίδων. Ἔτσι νικοῦσε ὁ Ζηργάνος.
Τὸν Ἰούλιο καὶ τὸν Αὔγουστο, καθὼς ἐπίσης Σεπτέμβρη καὶ Ὀκτώβρη δὲν ἔχουν βεβαίως θέσι στὴν Ἑλλάδα αὐτὰ ποὺ ἀναφέρουμε γιὰ τὸ κρύο. Στὸ εὐλογημένο μας Αἰγαῖο ὁ βαθμὸς τῆς θερμοκρασίας εἶναι πάντοτε διψήφιος καὶ εἶναι χαρὰ Θεοῦ νὰ κολυμπᾶς στὶς ἀκρογιαλιές του. Ἁπλὰ καλὸ εἶναι νὰ ξέρῃ κανεὶς ὅτι μπαίνοντας στὴν θάλασσα ἡ πίεσι ἀνεβαίνει λίγο, τὸ 11 μπορεῖ νὰ γίνῃ 13, τὸ 15 νὰ γίνῃ 16-17, ἄν κὶ αὐτὸ μπορεῖ κατὰ κάποιο τρόπο νὰ προληφθῇ μὲ λίγη κουβεντούλα ὄρθιος στὴν ἄκρη, ρίχνοντας νερὸ στὰ χέρια, στὸ λαιμό, στὸ πρόσωπο καὶ στὸ κορμό. Αὐτὴ ἡ προετοιμασία ἀμβλύνει τὴν ἀπότομη ἀντίδρασι, ποὺ συμβαίνει, ὅταν ἀρχίζεις μὲ βουτιά. Τὸ ἴδιο μπορεῖ νὰ παρατηρηθῇ καὶ μὲ τοὺς σφυγμούς, οἱ ὁποῖοι αὐξάνονται π.χ. ἀπὸ 60 στοὺς 70 ἅμα τῇ ἐμβαπτίσει. Ὅλα αὐτὰ ἔχουν ἐνδιαφέρον κυρίως γιὰ τοὺς ἡλικιωμένους.
Ἐὰν ὑπάρχει πρόβλημα στεφανιαίας νόσου, τότε ἡ κολύμβησι γίνεται πάντα μὲ ἄδεια τοῦ γιατροῦ. Συνηθέστερα ὁ πάσχων εἶναι ἐλεύθερος νὰ κολυμβήσῃ, ἐπειδὴ δέν ἔχει πρόβλημα ἐπεισοδίων ἰσχαιμίας τοῦ μυοκαρδίου. Ἐνδεχομένως ἔχει περάσει κάποιο ἔμφραγμα ἤ στηθάγχη, ἀλλά τὰ πράγματα ἔχουν ἀποκατασταθεῖ μὲ τὴ θεραπεία. Αὐτό συμβαίνει μὲ φάρμακα σὲ νοσηλεία ἐμφράγματος μυοκαρδίου στὸ νοσοκομεῖο καὶ πολλὲς φορὲς μὲ ἐπεμβάσεις, ὅπως ἡ ἀγγειοπλαστικὴ ἤ μπαϊπάς. Πιὸ συχνὰ γίνεται ἀγγειοπλαστικὴ κατὰ τὴν ὁποία διανοίγεται ἡ στενωμένη βλάβη μὲ μπαλόνι καὶ τοποθέτησι stent, ὁπότε λειτουργοῦν καλὰ οἱ ἀρτηρίες. Αὐτὸ βεβαιώνεται καὶ μὲ ἕνα τέστ κοπώσεως κατὰ τὸ ὁποῖο μὲ αὐξημένη πίεσι ἡ καρδιὰ χτυπάει πολὺ συχνὰ μέχρι 150-170 παλμοὺς τὸ λεπτὸ χωρὶς νὰ παρουσιάζεται ἰσχαιμία στὸ μυοκάρδιο. Τότε ὁ ἀσθενής εἶναι ἀσφαλὴς καὶ ὁ γιατρὸς δίνει τὸ ἐλεύθερο νὰ κολυμπήσῃ. Ἀναλόγως ἐκτιμῶνται καὶ ἄλλες παθήσεις, ὅπως οἱ βαλβιδοπάθειες ἀλλὰ καὶ οἱ ἀρρυθμίες. Ὁ κόσμος κολυμπᾶ ἐλεύθερα, ὅταν ἔχει ὑπὸ ἔλεγχο τὴν ὑπέρτασί του ἢ τὴν πλήρη ἀρρυθμία, δηλαδὴ μαρμαρυγὴ τῶν κόλπων. Πάντως τὸ Νοέμβρη ἤ Δεκέμβρη, ποὺ ἡ θερμοκρασία κατεβαίνει στοὺς 15οC καὶ πιὸ κάτω, καλὸ θὰ εἶναι νὰ ἀποφεύγῃς τὶς κακοτοπιές. Ἀλλὰ ἂν εἶσαι «ἀσυγκράτητος», τότε νὰ εἶναι ὀλιγόλεπτη ἡ παραμονή σου στὸ νερό.
Προβλήματα ἀρκετὰ ἔχουμε στὴ θάλασσα καὶ ἀπὸ τὸν ἥλιο. Ἀπολαμβάνεις τὸ ὑγρὸ στοιχεῖο καὶ στὴ συνέχεια ἀναπαυόμενος στὴν ἀμμουδιὰ τὰ κάνεις μούσκεμα. Ξαπλωμένος νὰ χτυπᾶ ὁ ἥλιος συνεχῶς, τὸ δέρμα νὰ γίνεται κόκκινο μέχρι βαθμὸ ἐγκαύματος. Αὐτὸ εἶναι παραλογισμός. Πέραν αὐτοῦ, στοὺς ἀσθενοῦντες τὸ κυκλοφορικὸ κουράζεται, ἡ πίεσι ἐπηρεάζεται, μπορεῖ νὰ ἐπέλθῃ καὶ ταχυκαρδία. Χρειάζεται λοιπὸν προσοχὴ καὶ γιὰ μὲν τὴν ἐμφάνισι προσώπου, ἄνω καὶ κάτω ἄκρων καὶ κορμοῦ ὑπάρχουν δόξα τῷ Θεῷ σήμερα προϊόντα φαρμακείου, τὰ ὁποῖα σοῦ δίνουν τὸ χρῶμα ποὺ ἐπιθυμεῖς καθήμενος ὑπὸ σκιὰ κάτω ἀπὸ τὴν ὀμπρέλα. Βεβαίως ὑπάρχουν καὶ προϊόντα προστασίας ἀπὸ τὸν ἥλιο, ἂν ἐπιμένεις νὰ ἀπολαμβάνῃς ὁλόκληρο τὸν οὐρανὸ καὶ τὰ ἐνδιαφέροντα τριγύρω…
Αφήστε μια απάντηση