Παῦλος Κ. Τούτουζας
Καθηγητής – Διευθυντὴς τοῦ Ἑλληνικοῦ Ἱδρύματος Καρδιολογίας (ΕΛ.Ι.ΚΑΡ.)
Τὸ 1930, σὲ σᾶς τὶς γυναῖκες ὁ μέσος ὅρος ζωῆς ἦταν περὶ τὰ 50 ἔτη. Ἐμεῖς οἱ ἄνδρες οἱ ἰσχυροὶ μετὰ βίας φθάναμε τὰ 45. Τώρα ἐσείς πλησιάζετε τὰ 85 κὶ ἐμεῖς παλεύουμε νὰ δοῦμε τὰ 80. Βέβαια τὰ γηρατειὰ παραμένουν ἴδια, τότε ἀπὸ ταλαιπωρίες, τώρα σχεδὸν μόνο ἀπὸ τὴν ἡλικία. Ἄλλη τροφὴ τότε, σπίτι τὰ παράθυρα νὰ μπάζουν, ἔξω στὴν αὐλὴν ἡ τουαλέτα.
Ὅμως καὶ ἡ ἐποχή μας ἔχει τὰ παθολογικά της. Ὑπάρχουν πολλές, ποὺ δὲν θέλουν νὰ φθάσουν γερὲς τὰ 85. Ἐσὺ στὰ 50 σου ἀνάβεις τὸ ἕνα τσιγάρο μετὰ τὸ ἄλλο, τὸ πρόσωπό σου γίνεται χλωμὸ καὶ οἱ ρυτίδες γύρω ἀπὸ τὸ στόμα καὶ τὰ μάτια σου εἶναι ἤδη ἐμφανεῖς. Ἔτσι ὅμως χάνεις τὸ τραῖνο, ἐνῷ οἱ ἄλλες προσεχῶς μπορεῖ νὰ πιάσουν ἀκόμα καὶ τὰ 90 ὡς μέσο ὅρο ζωῆς. Δὲν ὑπάρχει δικαιολογία γιὰ ἀδιαφορία στὶς ἡλικίες τῶν ’80 και ’90. Ἡ καθημερινὴ πρᾶξις, ἄν θέλῃς καὶ ἡ ἰατρική, δείχνει ὅτι σ’ αὐτὲς τὶς ἡλικίες ἡ ἐπιθυμία γιὰ ζωὴ εἶναι ἡ ἴδια, ὅπως καὶ στοὺς νέους. Μάλιστα ἀπαλλαγμένη ἀπὸ σοβαρὲς ὑποχρεώσεις, ποὺ ἔχει ἡ νεότης, ἀκόμη καὶ στὰ κατ’ ἐξοχὴν ὡραῖα, ὅπου πρέπει νὰ ἐπιδείξῃ ἀρετές… Καί, δυστυχῶς, ἐσύ, ὅπως τὸ πᾶς, βλέπω νὰ ἔχῃς ἐμπόδια.
Πρόσεξε, ἔχει πάψει νὰ ἰσχύῃ τὸ παλιό, ὅτι οἱ γυναῖκες δὲν προσβάλλονται ἀπὸ καρδιαγγειακά. Αὐτὸ ἰσχύει μέχρι τὰ 50-60, λόγῳ τῶν οἰστρογόνων, ποὺ σᾶς προστατεύουν. Μέχρι τότε τὰ ἐγκεφαλικὰ ἐπεισόδια καὶ οἱ καρδιακὲς παθήσεις, ὡς ἡ στηθάγχη καὶ τὸ ἔμφραγμα, εἶναι δύο φορὲς περισσότερα στοὺς ἄνδρες ἀπὸ ὅσο στὶς γυναῖκες. Στὴ συνέχεια ἡ συχνότητα τῶν καρδιαγγειακῶν παθήσεων αὐξάνεται στὶς γυναῖκες, ἐξισώνεται στὰ 65-70 καὶ μετὰ αὐτὲς πάσχουν πιὸ συχνὰ ἀπὸ τοὺς ἄνδρες. Μιλᾶμε γιὰ ἔμφραγμα καὶ ἐγκεφαλικό, ἀμφότερα ἔχουν θνητότητα, ὰλλὰ καὶ νοσηρότητα μὲ ἀναπηρία καὶ δὲν μπορεῖ νὰ τ’ ἀψηφᾶ ἡ «νεαρά» τῶν 76 καὶ 80 ἐτῶν. Βλέπω τὶς ὥριμες κυρίες, ὅλες πρόσχαρες κὶ ὡραῖες στὶς ἐκδρομὲς τοῦ ΕΛ.Ι.ΚΑΡ. τὴ μιὰ στὴ Σαλαμίνα καὶ μετὰ δυὸ μῆνες στὶς κορυφὲς τῆς Πίνδου. Ἐκεῖ πρόσφατα πέρασαν ὡραῖα, ἐπισκέφθηκαν καὶ τὸν δρυμὸ τῆς Βάλια Κάλντα, τὴ ζεστὴ κοιλάδα μὲ τὸ ἀρκουδόρεμα, ἀπήλαυσαν τὴ μαγεία τοῦ πράσινου τῶν πευκῶν καὶ τῶν κυπαρισσιῶν, μὲ ὅλες τὶς ἀποχρώσεις τῆς ὀξιᾶς. Εἶναι ὡραία ἡ ζωὴ στὰ 80 καὶ 90, νὰ περιποιῆσαι τὰ ἐγγόνια καὶ δισέγγονα ἀμέσως μετὰ τὸ κομμωτήριο.
Πρέπει νὰ συνειδητοποιήσῃς ὅτι τὰ ἐγκεφαλικὰ καὶ καρδιαγγειακὰ ἐπεισόδια μπορεῖ νὰ ἀποφευχθοῦν, ὥστε νὰ ἐξασφαλίζεται κατὰ τὸ δυνατὸν τὸ μέλλον καὶ μάλιστα μὲ βιωτὴ ποιότητος. Αὐτὸ σημαῖνει φροντίδα ἀνάλογη μὲ ἐκείνη τοῦ ἀνδρός. Ἐὰν ἔχῃς δύο παράγοντες κινδύνου, π.χ. κάπνισμα καὶ ὑπέρτασιν, θὰ πρέπῃ νὰ κάνῃς καὶ ἕνα τέστ κοπώσεως μετὰ τὴν κλιμακτήριο, ὅπως ἐπίσης τρίπλεξ καρδιᾶς καὶ καρωτίδων, γιὰ νὰ διαπιστώσῃς ὅτι εἶσαι καλά. Φυσικὰ θεραπεύεις τὴν ὑπέρτασιν καὶ βεβαίως ξεχνᾶς τὸ κάπνισμα. Ἡ ζωή σου στὴ συνέχεια εἶναι φυσιολογικὴ μὲ τὴ μεσογειακὴ σωστὴ διατροφὴ καὶ καθημερινὴ ἄσκησιν στὸ σῶμα καὶ τὸ πνεῦμα. Βαδίζεις τουλάχιστον μισή-μία ὥρα τὴν ἡμέρα καὶ τὸ μυαλό σου δουλεύει ἐντατικὰ μὲ ὅλες τὶς αἰσθήσεις. Μπορεῖς μὲ τὴν ἀφὴ νὰ διακρίνῃς εὔκολα ἐτοῦτο καὶ ἐκεῖνο, μὲ τὴν ὀσμὴ ὰναγνωρίζεις δένδρα καὶ καρπούς, τριανταφυλλιές-γαρυφαλλιές, μὲ τὴν γεύσιν ἀντιλαμβάνεσαι τὸν ἄνηθο, τον δυόσμο καὶ τὸν βασιλικό τοῦ φαγητοῦ, μὲ τὴν ἀκοὴ ἀναγνωρίζεις ποιὸς καὶ ποιὰ λέει τὸ τραγούδι καὶ μὲ τὸ μάτι δὲν σοῦ ξεφεύγει τίποτα στὴ βόλτα, ποὺ θὰ κάνῃς. Θυμάσαι ὄχι μόνον τὶς γνωστές σου, ποὺ συνάντησες, μὲ λεπτομέρειες τί φοροῦσε ἡ κάθε μία ἀλλά καὶ ὅ,τι ἄλλο ὡραῖο στὸ περιβάλλον κοσμοῦσε τὴ διαδρομή σου. Ἀκόμη ἀσκεῖσαι μὲ τὶς ἐνθυμήσεις καὶ ἀναφέρεσαι τόσο σὲ γεγονότα παλαιὰ τῆς νεαρᾶς ἡλικίας μὲ συγκεκριμένα πρόσωπα, ἀλλὰ ὅσο καὶ σὲ πρόσφατες σκηνές. Φυσικὰ ἡ ἄσκησις εἶναι πιὸ μεθοδικὴ μὲ τὴν ἀνάγνωσιν βιβλίου, ποὺ πρέπει νὰ ὑπάρχῃ πάντα πάνω στὸ κομοδίνο.
Ὑγιεινὴ διατροφὴ καὶ ἄσκησις καθημερινὴ σημαίνει ὅτι μετὰ τὴν κλιμακτήριο διώχνεις ἀπὸ πάνω σου κιλὰ παραπανίσια, διώχνεις αὔξησιν τῆς πιέσεως, τοῦ σακχάρου καὶ τῆς χοληστερίνης. Ἔχεις πάντα μαζί σου τὴν μεζούρα καὶ ἐπιμένεις νὰ εἶσαι εὐχάριστη, κομψή, ἡ μέση σου στὸ ὕψος τοῦ ὀμφαλοῦ ἔχει περιφέρεια κάτω ἀπὸ 80 ἑκατοστά. Ἐγὼ θὰ πῶ ὅτι καὶ τὸ ἀνώτερο ὅριο τοῦ φυσιολογικοῦ, τὰ 88 ἑκατοστά γιὰ τὶς γυναῖκες, εἶναι ἀποδεκτὰ γιὰ τὴν ἔμφάνισίν τους. Ἄσε στὴν ἄκρη τὴν ὁρμονοθεραπεία, δὲν ἔχει προσφέρει τίποτα καὶ ὅπως τονίζουν οἱ εἰδικοὶ εἶναι γιὰ μπελάδες.
Οἱ ἐφημερίδες πέρυσι ἔγραψαν γιὰ ἕνα ἀνδρόγυνο 110 χρονῶν καὶ οἱ δύο. Στὴν ἐρώτησιν «πῶς τὰ καταφέρατε;» ἀπαντοῦν «μαλώνουμε ὅλη τὴν ἡμέρα». Εἶναι μία ἔκφρασις τῆς συνεχοῦς δραστηριότητος, σωματικῆς καὶ πνευματικῆς τοῦ ζεύγους. Δὲν εἶναι μόνον ἡ βασιλομήτωρ τῆς Ἀγγλίας, ποὺ ξεπερνᾶ τὰ 100, σήμερα ἔχει αὐξηθῆ πολὺ ὁ κατάλογος τῶν αἰωνοβίων. Ἄς τὸ ἔχουν αὐτὸ ὑπ’ ὄψιν ὅλες οἱ γυναῖκες. Γνωρίζουν ἤδη ὅτι μετὰ τὴν κλιμακτήριο μὲ τὴν ἴδια ποσότητα φαγητοῦ παίρνουν 800 γρ. τὸν χρόνο, ήγουν 8 κιλὰ σὲ 10 χρόνια. Τὸ συμπέρασμα λοιπὸν εἶναι ὅτι πρέπει νὰ προσέχῃς, νὰ ἀπολαμβάνῃς πρόγευμα, γεῦμα, δεῖπνο, ὅπως καὶ τὸν περίπατο τῆς ἡμέρας. Γενικὰ νὰ ἔχῃς τάξιν στὴν ζωή σου.
Αφήστε μια απάντηση